Institut de France gezien vanaf Cour Carrée (Louvre)

Mazarin, de eerste minister en feitelijk bestuurder van Frankrijk tijdens Lodewijk XIV, overleed in 1661 en liet een fortuin na. Hij wilde graag dat een groot gedeelte van zijn fortuin gebruikt ging worden voor de bouw van een college en een bibliotheek die twee maal per week geopend zou zijn voor het publiek. De eerste Franse openbare bibliotheek kreeg de naam College Mazarin, hoe vreemd. Helaas voor Mazarin, maar in het algemeen wordt het Collège des Quatre-Nations genoemd.
De toevalligheid wilde dat architect Le Vau (Versailles, Vaux-la-Vicomte, Chateau Vincennes, etc.) nog een tekening over had die eigenlijk bedoeld was voor het Louvre. In 1663 begon Le Vau met de bouw, maar na de dood van Le Vau in 1670 werd het werk afgemaakt door anderen. Het prachtige gebouw is in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw schitterend gerenoveerd en is gezien vanaf Pont des Arts, zoals op de bovenstaande foto, werkelijk een parel aan de Seine. Het gebouw wordt nu bewoond door het Institut de France, een wetenschappelijk instituut. Het Institut de France werd opgericht op 25 oktober 1795 in het Louvre, maar door Napoleon in 1805 verhuist naar deze locatie.
Het Institut de France is samengesteld uit vijf, deels oudere academies:
• Académie Française, opgericht in 1635
• Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, opgericht in 1663
• Académie des Sciences, opgericht in 1666
• Académie des Beaux-Arts, opgericht in 1816
• Académie des Sciences Morales et Politiques, opgericht in 1795
De meest bekende is de Académie Français. De Académie heeft twee functies; het toezien op de woordenschat en de grammatica van het Frans, en het bevorderen van het gebruik van het Frans wereldwijd. Dit laatste doet men onder meer door het jaarlijks toekennen van ongeveer 60 literaire prijzen, waaronder de Prix de l’Académie Française.
De Académie is een zeer prestigieus instituut en heeft slechts 40 leden. De leden van de Académie worden gekozen voor het leven. Zij staan bekend als ‘les immortels’ ofwel de onsterfelijken. Deze naam is afgeleid van het devies À l’immortalité dat staat op het zegel dat door Richelieu aan de Académie werd geschonken. Veel van de (voormalige) leden zijn bekende Franse schrijvers, dichters, filosofen, wetenschappers en staatslieden. Het wordt als een grote eer beschouwd om gekozen te worden in de Académie Française. In 1980 werd Marguerite Yourcenar als eerste vrouw toegelaten tot de Académie.
De Académie Française is tevens één van de oudste academies van Frankrijk. Zij werd officieel opgericht in 1635 door Kardinaal Richelieu. De Académie bestond al vanaf 1570, maar functioneerde informeel tot de officiële erkenning in 1635. De functie die de Académie kreeg was eenheid in de Franse taal te creëren, grammaticaregels op te stellen en de Franse taal zuiver en begrijpelijk voor allen te maken. Men begon met het maken van een woordenboek, de Dictionnaire de l’Académie Française, die een normbepalende functie moest krijgen. De eerste versie van dit woordenboek werd uitgegeven in 1694. Men is nu bezig met de negende editie.