Bouquinistes, de groene boekenstalletjes langs de Seine in Parijs


De bruggen over de Seine in Parijs waren in de middeleeuwen volgebouwd met huizen en bij regelmaat storten deze bruggen in elkaar. Dit door de overbelasting van de huizen en de sterke stroming, met als gevolg vele slachtoffers. Het was Hendrik IV die de Pont Neuf, de eerste ‘onbewoonde’ brug, opende in 1604. Anders dan zijn naam doet vermoeden is het nu de oudste nog bestaande stenen brug. En eigenlijk begint hier het verhaal van de Bouquiniste, de verkopers van boeken en prenten met hun groene boekenstalletjes langs de Seinekade. De grootste openlucht boekenmarkt ter wereld.

Pont de Notre Dame - 1756 - Parijs

Om de lege plekken op de ‘onbewoonde’ bruggen te vullen werd er allerlei handel gedreven op de bruggen. Zo ontstonden dus ook de bouquinistes, de boekhandelaren die geen geld hadden voor een boekwinkel. Volgens Alain Ryckelynck, zelf een bouquinist met een mooie website, stonden er in 1620 al 24 verkopers op de Pont Neuf. De plaatselijke boekwinkels eisten al in 1649 een verbod de draagbare uitstallingen én de verkoop van boeken bij de Pont Neuf. De bouquinistes werden vanaf die tijd constant tegengewerkt en regelmatig weer met nieuwe (én strengere) wetgevingen belast. Door de verkoop van spotprenten van politieke leiders en het verkopen van verboden boeken, werd hun relatie er natuurlijk niet beter op. Tijdens de Franse Revolutie hebben ze veel bibliotheken, vooral van aristocratische afkomst, uit de vuurzee weten te redden.

tekening Bouquiniste Parijs

Een prachtige tekening van de Tsjechische kunstenaar Tavik Frantisek Simon (1877-1942).

In 1859 besloot de stad Parijs dan eindelijk om de bouquinistes, zo’n 68, een vaste(!) plek, dé groene bakken, aan de kade te geven. Voorheen moest namelijk iedereen 's avonds de handel weer meenemen naar huis. Iedereen kreeg recht op 10 meter van de reling tegen een kleine jaarlijkse vergoeding, tegenwoordig zo'n € 100,00 per jaar. Eind januari 1910 waren ze de eerste ‘slachtoffers’ van de grote overstroming. De Seine zorgde toen na maanden van zware regenval voor een bijzondere overstroming waarbij zowel de straten als ook de ondergrondse gebouwen, riolen en de metro van de stad volledig onder water kwamen te staan.

Bouquiniste Parijs

Nu (nog steeds) staat er meer dan drie kilometer groene boekenstalletjes langs de Seinekade en zijn ze opgenomen in de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. De 240 Parijse bouquinistes met 900 groene standplaatsen staan aan de rechteroever van de Pont Marie tot aan de Quai du Louvre en aan de linkeroever van de Quai de la Tournelle tot aan de Quai Malaquais en verhandelen daar hun boeken, prenten, tijdschriften, postzegels en souvenirs. Al moeten we zeggen dat de bronzen Eiffeltorentjes en t-shirts steeds meer terrein winnen, maar de bouquinistes staan er nog steeds.........al meer dan 400 jaar.